Now Reading
Năm Tý, nhớ câu: “Chuột kêu rúc rích trong rương Anh đi nhè nhẹ, đụng giường má hay.”

Năm Tý, nhớ câu: “Chuột kêu rúc rích trong rương Anh đi nhè nhẹ, đụng giường má hay.”

Ngày nay, nhất là ở thành phố, thấy chuột chạy, nghe chuột kêu, sẽ có người hoảng hốt. Nhưng xưa kia, đó lại là những việc rất đỗi bình thường, thậm chí câu lục bát nói trên, còn là một âm vang của sự no đủ, khéo léo cho thấy trong nhà có cái ăn, vậy là hạnh phúc.

Những con chuột được sử dụng trong văn chương không phải là loài chuột thực tế, phá hoại mùa màng và đồ đạc trong nhà, cũng không phải con chuột mà phương Tây cho rằng mang lại dịch bệnh. Loài chuột trong văn thơ cổ Việt Nam mỹ miều và đậm chất văn hóa hơn nhiều.

Trong kho tàng văn học và văn hóa Việt Nam, chuột luôn là biểu tượng của sự tinh khôn và trí tuệ, đó cũng là lí do nó đứng đầu 12 con giáp. Chuột có tài “ngũ kỹ” gồm năm cái khéo, theo sách Tuân Tử: bay, leo, bơi, đào, chạy. Lại có sách nói: thiên khai ư tý: trời mở ở cung Tý, vì theo lịch Trung Quốc, thiên can và địa chi khởi đầu ở cung Giáp Tý. Mỗi chu kỳ 12 hay 60 năm đều vậy.

Bên cạnh những hình ảnh chuột gieo mầm bệnh và phá hoại mùa màng thì ở phương Tây lại xây dựng hình ảnh một chú chuột hoàn toàn khác. Bằng cớ là con chuột Mickey trong tranh và phim hoạt họa Walt Disney, có lẽ là chú chuột lừng danh nhất thế giới hiện đại. Hãng phim này trong năm 2007 đã sản xuất một phim hoạt họa lừng danh, đoạt nhiều giải thưởng quốc tế.

Trong các câu ca dao, dường như hình ảnh chuột cũng được nhắc đến với vị thế đầy trân trọng:

Con mèo mày trèo cây cau
Hỏi thăm chú chuột đi đâu vắng nhà chú chuột đi chợ đường xa
Mua mắm mua muối giỗ cha chú mèo.

Ngoài ra, hình ảnh chuột cũng được sử dụng trong hội họa. Không thể không nói đến tranh Đám cưới chuột, có tiêu đề nghênh hôn, vẫn có người gọi là chuột vinh quy.

Ai cũng biết chuột là loài gây hại, nhưng tâm thức con người và qua văn thơ, nhất là ngôn ngữ dân gian, chuột vẫn là hình ảnh thân quen và đáng mến. Có lẽ vì vậy mà chuột đứng đầu trong hàng can chi và nhiều người tin rằng năm Tý là năm may mắn.

Đón mừng xuân Canh Tý, thôi thì mình cứ chúc nhau “chuột sa chĩnh gạo” đơn giản thế thôi!

Bài: Trường An

Nguồn: Tạp chí Ngọc Viễn Đông, Spring 2020 Issue

Read more
Dấu ấn Việt Nam trên các thương hiệu quốc tế xa xỉ
Dấu ấn Việt Nam trên các thương hiệu quốc tế xa xỉ

Trong những năm gần đây, Việt Nam đang ngày càng trở thành một thị trường tiềm năng đối với các Read more

Sài Gòn Notre Dame Cathedral

Vương cung thánh đường đầu tiên ở Việt Nam là một kiệt tác kiến trúc cổ kính của sự giao Read more

Sài Gòn Có Gì Mới?

Sài Gòn, tiếng gọi thân thương trải dài qua 300 năm có lẻ, hôm nay đã khoác lên mình một Read more

Người Trẻ Gìn Giữ Sài Gòn Phần 1

Gặp Xuân Hương vào một buổi tối mát trời, trên bậc tam cấp vỉa hè đối diện với nhà hát Read more

View Comments (0)

Leave a Reply

Your email address will not be published.

© 2021 Ngọc Viễn Đông Magazine. All Rights Reserved.